Czy wiesz, że?

Termogeniczne, a więc służące podniesieniu tempa przemiany materii poprzez zwiększenie temperatury ciała, działanie kofeiny naukowcy powiązali z redukcją wagi, wskaźnika masy ciała (BMI) i ilości tkanki tłuszczowej. Stanowi to wyjaśnienie, dlaczego wysokie spożycie kofeiny może zmniejszyć ryzyko chorób związanych z otyłością, takich jak cukrzyca typu 2 i choroby układu krążenia.

Jak najlepiej uczcić Dzień Kobiet i Dzień Mężczyzn? Delektując się aromatyczną kawą. Naukowcy dowodzą, że napój ten służy obu płciom, przynosząc liczne korzyści zdrowotne i zalecają spożycie nawet do 5 filiżanek dziennie. Zobaczmy, co mogą zyskać panie i panowie, sięgający po małą czarną każdego dnia.

Prof. dr hab. Mirosław Jarosz, wieloletni dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia oraz ekspert ds. żywienia i otyłości WHO i Komisji Europejskiej, obecnie dyrektor Instytutu Edukacji Żywieniowej i Stylu Życia Profesora Jarosza, był gościem w porannym Programie Radia RMF24.pl.

Zbilansowana dieta, bogata w warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, nabiał i ryby już na dobre weszła do kanonu zdrowego stylu życia. Nie dziwi więc, że każdego roku ogłaszane są trendy żywieniowe, które popularyzują najbardziej prozdrowotne produkty. Obok modnych w 2023 roku alg, daktyli i oleju z awokado warto też pamiętać o tych pokarmach, których dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka został doceniony już wcześniej. To między innymi kawa, która od 7 lat obecna jest w oficjalnych zaleceniach żywieniowych dla Polaków. Co sprawiło, że mała czarna – kiedyś zaliczana do używek – zasłużyła na takie wyróżnienie? Jak często powinniśmy po nią sięgać? W jaki sposób może wpłynąć na nasze zdrowie?

▪ 62% uważa, że umiarkowane picie kawy daje wyraźne korzyści zdrowotne. ▪ 86% zgodziło się, że regularne, umiarkowane spożycie kawy poprawia czujność, a 67% potwierdziło, że spożywanie kawy wiąże się z poprawą ogólnych wyników sportowych. ▪ W ramach badania zidentyfikowano jednak luki w wiedzy dotyczące związków między spożyciem kawy a kluczowymi chorobami niezakaźnymi. Jednocześnie dietetycy sugerują, że ogół społeczeństwa jest w dużej mierze nieświadomy potencjalnych korzyści zdrowotnych wynikających z picia kawy.

Picie kilku filiżanek dziennie bogatej w polifenole kawy może ograniczać ryzyko wielu chorób obecnych czasów: cukrzycy typu 2, schorzeń układu naczyniowo-krwionośnego, niektórych nowotworów, a także chorób neurodegeneracyjnych – chorób Alzheimera i Parkinsona. Nie jest to jednak skończona lista korzyści płynących z regularnego spożywania małej czarnej. Z okazji Światowego Dnia Osteoporozy, który przypada 20 października, warto zanotować sobie, że kawa nie tylko pobudza nas do aktywności umysłowej i wspiera sprawność fizyczną, ale też pozostaje neutralna dla zdrowia kości.

– Jednym z obiegowych mitów jest to, że kawa może nam szkodzić. Otóż nie. Kawa pita w rozsądnej ilości, czyli między trzema a czterema filiżankami dziennie, wpływa bardzo korzystnie na nasze zdrowie i zdrowie naszego mikrobiomu jelitowego – mówi prof. Ewa Stachowska z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Jak wskazuje, dzięki zawartości błonnika i polifenoli kawa pomaga utrzymać równowagę we florze bakteryjnej jelit. Szereg prowadzonych ostatnimi laty badań wykazał, że napar kawy może odegrać ważną rolę w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych.

Pita co rano przez miliony osób, uwielbiana pod każdą szerokością geograficzną, ceniona za smak i pobudzające właściwości – 29 września kawa obchodzi swoje zasłużone święto. Warto uczcić Międzynarodowy Dzień Kawy filiżanką aromatycznego naparu, a przy okazji dowiedzieć się więcej o samej kawie. Przedstawiamy dane liczbowe, które pozwolą zanurzyć się w świecie kawy i poznać ją od innej, często niecodziennej strony.

Nasze jelita zamieszkują niezliczone mikroorganizmy, które im bardziej są różnorodne, tym lepiej. Dobrze jest też, aby żyły ze sobą w określonej „przyjaźni” i równowadze. W utrzymaniu właściwych proporcji między bakteriami „dobrymi” i złymi” oraz w zapewnieniu różnorodności pomocna może być kawa, dzięki zawartości polifenoli i błonnika. O tym, co jeść i pić, aby zachować zdrowy mikrobiom i co to właściwie znaczy rozmawiamy z profesor Ewą Stachowską, specjalistą z dziedziny żywienia człowieka, kierującą obecnie Zakładem Żywienia Człowieka i Metabolomiki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Od wybuchu pandemii naukowcy usilnie poszukują substancji, również naturalnych, które zdolne byłby zapobiegać rozprzestrzenianiu się koronawirusa i pomagać w zwalczaniu choroby wywołanej tym wirusem.

Najnowsze wyniki badań na temat wpływu kawy na wyniki w sporcie

Choć kawa to stały element dnia wielu osób, rzadko bywa kojarzona z wakacyjnym wypoczynkiem. Podczas fali upałów, która właśnie przechodzi przez Polskę, chętniej niż po małą czarną sięgamy po napoje chłodzące. Powinniśmy jednak również i kawę uwzględnić w naszej diecie, choćby dlatego, że pomaga ona pokonać ospałość i zwiększyć koncentrację w gorące dni. Dlaczego jeszcze warto pić kawę latem?

Na łamach „Kidney International Reports”, czasopisma wydawanego przez Międzynarodowe Towarzystwo Nefrologiczne, ukazały się wyniki dużego badania populacyjnego nad wpływem regularnego spożycia kawy na ryzyko wystąpienia ostrej niewydolności nerek. Grupę ponad 14 tys. osób, w wieku od 45 do 64 lat, podzielono na takie, które spożywały więcej niż 3 filiżanki kawy w ciągu doby, pijące 2-3 filiżanki na dobę oraz spożywające 1 kawę dziennie lub nie pijące jej wcale.

Kawa jest nie tylko popularnym napojem, ale też częstym tematem badań naukowych. Zainteresowanie nią nie słabnie od lat: eksperci biorą pod lupę jej kolejne właściwości i dowodzą prozdrowotnego działania. Odkrywcze doniesienia na temat kawy płyną do nas ostatnio z całego świata. Oto przegląd tych najnowszych, opublikowanych w 2021 i 2022 roku.

Wokół kawy przez lata narosło wiele mitów. Część z nich jest wyniesiona jeszcze z czasów PRL-u, kiedy kawa często towarzyszyła papierosom i podejrzewano, że może nawet wywoływać wrzody żołądka. Jednak wieloletnie badania naukowe wykazały, że kawa ma wręcz prozdrowotne właściwości, a regularne, umiarkowane picie kawy wspiera profilaktykę wielu chorób cywilizacyjnych. Trzy–pięć filiżanek dziennie powoduje, że spada m.in. ryzyko zachorowania na cukrzycę, niektóre nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Dlatego kawę określa się dziś mianem „wschodzącej gwiazdy profilaktyki” i porównuje do zażywanej profilaktycznie aspiryny.

Naukowcy, którzy obserwują wpływ diety na oczekiwaną długość życia, odkryli, że dzięki czarnej kawie, możemy zyskać dodatkowe lata¹. W jaki sposób? Umiarkowana konsumpcja czarnego napoju może według badaczy zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu niektórych chorób. Zauważono powiązania między spożywaniem kawy a niższym ryzykiem śmiertelności na skutek chorób przewodu pokarmowego² czy sercowo-naczyniowych^3,4, a także niektórych nowotworów⁵.

Analiza danych z brytyjskiego BioBanku (bazy zawierającej informacje dotyczące stanu zdrowia ponad pół miliona osób, gromadzone w ciągu 10 lat) dostarczyły kolejnego dowodu na pozytywny wpływ kawy na serce.

Ocena 4,5 tysiąca pacjentów dokonana przez grupę naukowców z Harvard Medical School Michigan Medicine oraz University of California w Los Angeles dostarczyła pozytywnych wyników, jeśli chodzi o rolę kawy w zmniejszaniu ryzyk chorób wątroby.

Coraz więcej publikacji naukowych donosi o prozdrowotnym działaniu kawy. Miłośnicy małej czarnej mogą sięgać po kawę kilka razy dziennie¹. Czy również kobiety w ciąży i karmiące piersią? Okazuje się, że tak, jednak w znacznie ograniczonej ilości – do maksymalnie 1-2 filiżanek w ciągu dnia.

Infografika programu „Kawa i zdrowie”