Czy wiesz, że?

Pita co rano przez miliony osób, uwielbiana pod każdą szerokością geograficzną, ceniona za smak i pobudzające właściwości – 29 września kawa obchodzi swoje zasłużone święto. Warto uczcić Międzynarodowy Dzień Kawy filiżanką aromatycznego naparu, a przy okazji dowiedzieć się więcej o samej kawie. Przedstawiamy dane liczbowe, które pozwolą zanurzyć się w świecie kawy i poznać ją od innej, często niecodziennej strony.

Nasze jelita zamieszkują niezliczone mikroorganizmy, które im bardziej są różnorodne, tym lepiej. Dobrze jest też, aby żyły ze sobą w określonej „przyjaźni” i równowadze. W utrzymaniu właściwych proporcji między bakteriami „dobrymi” i złymi” oraz w zapewnieniu różnorodności pomocna może być kawa, dzięki zawartości polifenoli i błonnika. O tym, co jeść i pić, aby zachować zdrowy mikrobiom i co to właściwie znaczy rozmawiamy z profesor Ewą Stachowską, specjalistą z dziedziny żywienia człowieka, kierującą obecnie Zakładem Żywienia Człowieka i Metabolomiki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Od wybuchu pandemii naukowcy usilnie poszukują substancji, również naturalnych, które zdolne byłby zapobiegać rozprzestrzenianiu się koronawirusa i pomagać w zwalczaniu choroby wywołanej tym wirusem.

Najnowsze wyniki badań na temat wpływu kawy na wyniki w sporcie

Choć kawa to stały element dnia wielu osób, rzadko bywa kojarzona z wakacyjnym wypoczynkiem. Podczas fali upałów, która właśnie przechodzi przez Polskę, chętniej niż po małą czarną sięgamy po napoje chłodzące. Powinniśmy jednak również i kawę uwzględnić w naszej diecie, choćby dlatego, że pomaga ona pokonać ospałość i zwiększyć koncentrację w gorące dni. Dlaczego jeszcze warto pić kawę latem?

Na łamach „Kidney International Reports”, czasopisma wydawanego przez Międzynarodowe Towarzystwo Nefrologiczne, ukazały się wyniki dużego badania populacyjnego nad wpływem regularnego spożycia kawy na ryzyko wystąpienia ostrej niewydolności nerek. Grupę ponad 14 tys. osób, w wieku od 45 do 64 lat, podzielono na takie, które spożywały więcej niż 3 filiżanki kawy w ciągu doby, pijące 2-3 filiżanki na dobę oraz spożywające 1 kawę dziennie lub nie pijące jej wcale.

Kawa jest nie tylko popularnym napojem, ale też częstym tematem badań naukowych. Zainteresowanie nią nie słabnie od lat: eksperci biorą pod lupę jej kolejne właściwości i dowodzą prozdrowotnego działania. Odkrywcze doniesienia na temat kawy płyną do nas ostatnio z całego świata. Oto przegląd tych najnowszych, opublikowanych w 2021 i 2022 roku.

Wokół kawy przez lata narosło wiele mitów. Część z nich jest wyniesiona jeszcze z czasów PRL-u, kiedy kawa często towarzyszyła papierosom i podejrzewano, że może nawet wywoływać wrzody żołądka. Jednak wieloletnie badania naukowe wykazały, że kawa ma wręcz prozdrowotne właściwości, a regularne, umiarkowane picie kawy wspiera profilaktykę wielu chorób cywilizacyjnych. Trzy–pięć filiżanek dziennie powoduje, że spada m.in. ryzyko zachorowania na cukrzycę, niektóre nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Dlatego kawę określa się dziś mianem „wschodzącej gwiazdy profilaktyki” i porównuje do zażywanej profilaktycznie aspiryny.

Naukowcy, którzy obserwują wpływ diety na oczekiwaną długość życia, odkryli, że dzięki czarnej kawie, możemy zyskać dodatkowe lata¹. W jaki sposób? Umiarkowana konsumpcja czarnego napoju może według badaczy zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu niektórych chorób. Zauważono powiązania między spożywaniem kawy a niższym ryzykiem śmiertelności na skutek chorób przewodu pokarmowego² czy sercowo-naczyniowych^3,4, a także niektórych nowotworów⁵.

Analiza danych z brytyjskiego BioBanku (bazy zawierającej informacje dotyczące stanu zdrowia ponad pół miliona osób, gromadzone w ciągu 10 lat) dostarczyły kolejnego dowodu na pozytywny wpływ kawy na serce.

Ocena 4,5 tysiąca pacjentów dokonana przez grupę naukowców z Harvard Medical School Michigan Medicine oraz University of California w Los Angeles dostarczyła pozytywnych wyników, jeśli chodzi o rolę kawy w zmniejszaniu ryzyk chorób wątroby.

Coraz więcej publikacji naukowych donosi o prozdrowotnym działaniu kawy. Miłośnicy małej czarnej mogą sięgać po kawę kilka razy dziennie¹. Czy również kobiety w ciąży i karmiące piersią? Okazuje się, że tak, jednak w znacznie ograniczonej ilości – do maksymalnie 1-2 filiżanek w ciągu dnia.

Infografika programu „Kawa i zdrowie”

Po kawę sięgamy dla chwili przyjemności i dla pobudzenia. Pomaga nam skupić się na pracy i utrzymać uwagę podczas długiej jazdy samochodem. Popularne mity wywołują jednak obawy o to, że zbyt częste picie czarnego napoju spowoduje uszczerbek na naszym zdrowiu. Na pomoc spieszą nam naukowcy, którzy przedstawiają wyniki badań z licznymi dowodami na pozytywny wpływ kawy na nasz organizm. Poznajmy najważniejsze fakty o kawie i zdrowiu.

Wraz ze starzeniem się społeczeństw, przybywa wyzwań związanych z wiekiem senioralnym.

Wypijanie od 0,5 do 3 filiżanek kawy dziennie korzystnie wpływa na pracę serca i układu krążenia – wykazało badanie przeprowadzone wspólnie przez Instytut Semmelweisa w Budapeszcie i Queen Mary University w Londynie. Badacze zwrócili też uwagę, że wśród osób pijących więcej niż 3 filiżanki dziennie nie stwierdzono wymienionych powyżej pozytywnych zależności, choć jednocześnie nie było też zależności negatywnych.

• Spożywanie kawy stymuluje procesy trawienne i pobudza ruchy jelit. • Kawa może wpływać na mikroflorę jelitową, zwiększając liczbę „dobrych bakterii”. • Badania potwierdzają działanie ochronne kawy przed niektórymi chorobami wątroby i kamieniami żółciowymi.

O prawdziwości tego stwierdzenia w ostatnim odcinku podcastu realizowanym we współpracy z portalem Radioklinika przekonuje słuchaczy dr Anna Barczak. Specjalistka w zakresie neuropsychologii klinicznej o wpływie kawy na funkcje poznawcze człowieka wie nieomal wszystko. Na szczęście dla wszystkich miłośników małej czarnej, to oddziaływanie okazuje się być bardzo pozytywne.

Trudno dyskutować z pobudzającymi właściwościami kawy, ale ten, kto pije ją wyłącznie dla lepszej koncentracji, naprawdę wiele traci. Kawa to przecież napój, którym można się delektować! Dzięki bogatym aromatom sama w sobie stanowi ucztę dla zmysłów, a w połączeniu z różnymi dodatkami przeobrazi się w pyszny deser. Przedstawiamy kilka pomysłów na kawę w zimowym wydaniu, a także wyjaśniamy, dlaczego warto pić kawę akurat zimą.

Dawniej sprawa była prosta: kawę mieloną zalewało się wrzątkiem w szklance lub na zachodnią modłę – rozpuszczalną parzyło w kubku. Dziś, gdy mamy dostęp do kaw z całego świata, a kawiarnie serwują ich najróżniejsze rodzaje, aż trudno nadążyć za kawowymi nowinkami. Zebraliśmy więc 5 trendów ze świata kawy, które pozwolą Wam być z nią na bieżąco, a nawet zabłysnąć w rozmowie z niejednym baristą.