Kawa szkodzi? Spożywanie kawy a zdrowie kości
W zestawieniu 32 badań obserwacyjnych z 20024 roku nie zaobserwowano żadnego ogólnie negatywnego wpływu kofeiny na zdrowie kości. Możliwy negatywny wpływ na stan gęstości mineralnej kości został odnotowany głównie w populacjach z niedoborami wapnia lub wysokim wskaźnikiem spożycia kofeiny (powyżej 9 filiżanek dziennie). Autor wywnioskował, że nie ma żadnego dowodu na to, iż kofeina ma szkodliwy wpływ na stan kości lub zasoby wapnia u badanych, którzy przyjmują zalecaną dzienną dawkę wapnia4.
Niedawno przeprowadzono cztery metaanalizy5,6,7,8, które charakteryzują się znacznymi różnicami wyników. Zmienność wyników może być spowodowana różnymi czynnikami, np. różnorodnością genetyczną badanych, ich trybem życia czy różnym usytuowaniem geograficznym. Przeprowadzona w 2012 roku metaanaliza 10 badań natomiast sugeruje, że istnieje związek pomiędzy spożyciem kofeiny i zwiększonym ryzykiem złamań, szczególnie u kobiet5. Jednakże przeprowadzona w 2013 roku metaanaliza 6 perspektywicznych i 6 kliniczno-kontrolnych badań nie wykazała wystarczających dowodów na to, że spożycie kawy znacząco zwiększa ryzyka złamania biodra. Autorzy nie znaleźli żadnych znaczących powiązań między spożyciem kawy i ryzykiem złamania kości biodrowej w obrębie badanych podgrup: kobiet, osób starszych i mieszkańców Ameryki Północnej. Autorzy badania podsumowali, że znaczna ilość zmiennych zakłócających ograniczyła możliwość wyciągnięcia wiarygodnych wniosków6.
Inna metaanaliza 14 badań z 2013 roku wskazuje na brak znaczących powiązań pomiędzy spożyciem kawy i ryzykiem złamania biodra. Jednakże badani, którzy pili 1-4 filiżanki herbaty dziennie zdawali się być w grupie niższego ryzyka niż osoby pijące kawę7.
Metaanaliza 15 badań z 2014 roku, w której badano powiązania pomiędzy spożyciem kawy i ryzykiem złamania kości, wykazała, że dzienne spożycie kawy jest powiązane ze zwiększonym ryzykiem złamań u kobiet, zależnie od spożywanej ilości kawy. Odwrotną tendencję stwierdzono u mężczyzn, u których ryzyko złamań było zmniejszone8.
| Badanie | Liczba badań | Wnioski |
|---|---|---|
| Heaney R.P. (2002) Effects of caffeine on bone and the calcium economy [przyp. tłum. Wpływ kofeiny na kości i gospodarkę wapnia] |
32 badania obserwacyjne | Brak negatywnego wpływu kofeiny na zdrowie kości przy prawidłowym dawkowaniu kofeiny i zalecanym spożyciu wapnia. |
| Liu H. et al. [2012] Coffee consumption and risk of fractures: a meta-analysis [przyp.tłum. Spożycie kawy i ryzyko wystąpienia złamań: metaanaliza] |
10 badań | Powiązanie pomiędzy spożyciem kawy i ryzykiem złamań, szczególnie u kobiet |
| Li X.I. and Xu J.-H. (2013) Coffee consumption and hip fracture risk: a meta-analysis [przyp.tłum. Spożycie kawy i ryzyko złamania biodra: metaanaliza] |
6 perspektywicznych, 6 kliniczno-kontrolnych |
Spożycie kawy nieznacznie zwiększa ryzyko złamania biodra u kobiet, starszych osób i mieszkańców Ameryki Północnej. |
| Sheng J. et al. (2013) Coffee, tea, and risk of hip fracture: a meta-analysis [przyp. tłum. Kawa, herbata i ryzyko złamania biodra: metaanaliza] |
14 badań | Brak związku pomiędzy spożyciem kawy i ryzykiem złamania biodra. |
| Lee D.R. et al. (2014) Coffee Consumption and risk of fractures: A systematic review and dose-response meta-analysis [przyp.tłum. Spożycie kawy i ryzyko złamań: przegląd systematyczny i meetaanaliza reakcji na dawkowanie kawy] |
15 badań | Zależne od dawkowania kofeiny zwiększone ryzyko u kobiet, zmniejszone u mężczyzn. |
Wyniki dodatkowych badań analizujących związek pomiędzy spożyciem kawy, gęstością mineralną kości oraz ryzykiem złamania kości także były nierozstrzygające.
Szwedzkie badanie przekrojowe wskazuje, że nie ma żadnych dowodów na zwiększoną częstotliwość złamań lub złamań kości biodrowej wynikającą ze wzmożonego spożycia kawy. Nadmierne spożycie kawy zostało powiązane z niewielkim zmniejszeniem gęstości mineralnej kości, ale nie prowadziło to do zwiększonego ryzyka złamania kości9.