Strefa eksperta

Wartości odżywcze

Wartości odżywcze kawy

W tym dziale znajdują się informacje dotyczące składników odżywczych zawartych w filiżance czarnej kawy. Przedstawione zostaną wartości odżywcze zawarte w 100 ml czarnej kawy o średniej mocy i zawierającej kofeinę. 

Czarna kawa nie zawiera znaczących ilości lipidów, węglowodanów czy białek, dlatego też jej wartość odżywcza to 1-2 kcal na 100 ml32.

Należy jednak pamiętać, że finalna wartość odżywcza kawy zależy od wielu czynników:

  • Dodanie mleka, śmietanki, cukru lub słodzików do smaku może mieć wpływ na ostateczną wartość odżywczą filiżanki kawy i może zwiększyć ilość kalorii;
  • Wartość odżywcza kawy zależna jest także od wielkości wypijanej porcji, czyli np. filiżanki, z której się ją spożywa, a ta może się zmieniać zależnie od regionu Europy.

Czarna kawa zawiera także niektóre mikroelementy i witaminy, m.in. magnez, potas i niacynę. 

Poniższe dane prezentują zawartość mikroelementów w 100 ml czarnej kawy o średniej mocy32.

Mikroelement

Zawartość w 100 ml

Sód

Śladowe ilości

Potas

92 mg

Magnez

8 mg

Mangan

0.05 mg

Ryboflawina

0.01 mg

Niacyna

0.7 mg

Rodzaj wody wykorzystywanej do przygotowania kawy (tj. woda twarda lub miękka) także może mieć wpływ na jej wartość odżywczą, szczególnie na stężenie wapnia i magnezu. Niewielkie różnice w składzie mogą także wystąpić ze względu na pochodzenie, warunki uprawy, skład naparu czy proces wytwarzania kawy.

Kawa i gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu

Czarna kawa składa się w ponad 95% z wody i, według badań, umiarkowane jej spożywanie nie prowadzi do odwodnienia. W związku z tym filiżanka kawy może wręcz przyczynić się do dostarczenia organizmowi dziennego zapotrzebowania wody33-35.

  • Badania wskazują, że spożywanie kofeiny w ilości nie większej niż odpowiednik 5 filiżanek kawy zawierającej kofeinę nie prowadzi do odwodnienia33.
  • Kofeina może mieć łagodne i krótkotrwałe działanie moczopędne, jednakże nie jest ono na tyle istotne, aby zaćmić korzyści wynikające z dostarczenia organizmowi płynów w wyniku spożycia kawy33.
  • Badania wskazują, że umiarkowane spożywanie kofeiny nie powoduje odwodnienia organizmu34, a spożywanie różnych napojów kofeinowych, w tym kawy, może być formą uzupełnienia płynów w diecie35.
  • Dostępne badania wskazują, że zalecenie powstrzymania się od spożywania kawy w celu zachowania równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie nie ma podłoża naukowego.

Więcej informacji na temat kawy i równowagi wodno-elektrolitowej organizmu można znaleźć tutaj.

Bibliografia

1. ISIC, ‘Coffee as part of a healthy diet and lifestyle’. Available at: http://coffeeandhealth.org/wp-content/uploads/2016/03/Roundtable-report_Coffee-as-part-of-a-healthy-diet.pdf
2. de Mejia E.G and Ramirez-Mares M.V (2014) Impact of caffeine and coffee on our health. Trends Endocrinol Metab, 25(10):489-92.
3. Noguchi K. et al (2015) Effect of caffeine contained in a cup of coffee on microvascular function in healthy subjects. J Pharmacol Sci, 127(2):217-22.
4. EFSA (2015) Scientific Opinion on the Safety of Caffeine. EFSA Journal, 13(5):4102.
5. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA) (2011) Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to caffeine and increased fat oxidation leading to a reduction in body fat mass (ID 735, 1484), increased energy expenditure leading to a reduction in body weight (ID 1487), increased alertness (ID 736, 1101, 1187, 1485, 1491, 2063, 2103) and increased attention (ID 736, 1485, 1491, 2375) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/20061. EFSA Journal, 9(4):2054.
6. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA) (2011) Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to caffeine and increase in physical performance during short-term high-intensity exercise (ID 737, 1486, 1489), increase in endurance performance (ID 737, 1486), increase in endurance capacity (ID 1488) and reduction in the rated perceived exertion/effort during exercise (ID 1488, 1490) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal, 9(4):2053.
7. Porkka-Heiskanen T. (2011) Methylxanthines and sleep. Handb Exp Pharmacol, 200:331-48.
8. Clifford M. (1999) Chlorogenic acids and other cinnamates – nature, occurrence, and dietary burden. J Sci Food Agric, 79:363-372.
9. Adrian J. and Frangne R. (1991) Synthesis and availability of niacin in roasted coffee. Adv Exp Med Biol,289:49-59
10. Stennert A. and Maier H.G. (1994) Trigonelline in coffee. II. Content of green, roasted and instant coffee. Z Lebensm Unters Forsch, 199(3):198-200.
11. Stadler R.H. (2002) Alkylpyridiniums. 1. Formation in model systems via thermal degradation of trigonelline. J Agric Fd Chem, 50:1192-1199.
12. Esposito F. et al. (2003) Moderate Coffee consumption increases plasma glutathione but not homocysteine in healthy subjects. Aliment Pharmacol and Therapeut, 17:595-601.
13. Natella F. et al. (2002) Coffee drinking influences plasma antioxidant capacity in humans.J. Food Chem, 50:6211-6216.
14. Moura-Nunes N. et al. (2009) The increase in human plasma antioxidant capacity after acute coffee intake is not associated with endogenous non-enzymatic antioxidant compounds. J. Food Sci. Nutr, 60:173-181.|
15. Misik M. et al. (2010) Impact of paper filtered coffee on oxidative DNA-damage: Results of a clinical trial. Mutation Res, 692(1-2):42-8.
16. Hoelzl C. et al. (2010) Instant coffee with high chlorogenic acid levels protects humans against oxidative damage of macromolecules. Mol Nutr Fd Res, 54(12):1722-33.
17. Urgert R. & Katan M.B. (1996) The cholesterol-raising factor from coffee beans. J R Med, 89(11): 618-623.
18. Jee S.H. et al. (2001) Coffee consumption and serum lipids: a meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Am J Epidemiol, 153:353-362.
19. Butt M.S. & Sultan M.T. (2011) Coffee and its consumption: benefits and risks. Crit Rev Food Sci Nutr, 51:363-373.
20. Jorgensen K. (2006) Occurrence of ochratoxin A in commodities and processed food – A review of EU occurrence data. Food Addit Contam, 2005;22 Suppl 1:26-30.
21. European Commission (2006) ‘Regulation setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs No 1881/2006’. Available at: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1881-20140701&from=EN
22. EFSA (2015) Scientific Opinion on Acrylamide in Food. EFSA Journal, 13(6):4104.
23. Lipworth L. et al. (2012) Review of epidemiologic studies of dietary acrylamide intake and risk of cancer. Eur J Cancer Prev, 21(4):375-86.
24. Loomis D et al. (2016) Carcinogenicity of drinking coffee, mate and very hot beverages. Lancet Oncol, 17(7):877-878.
25. European Commission, ‘Acrylamide’. Available at: https://ec.europa.eu/food/safety/chemical_safety/contaminants/catalogue/acrylamide_en
26. Altaki M.S. et al. (2012) Occurrence of furan in coffee from Spanish Market: contribution of brewing and roasting. Fd Chem, 126(4):1527–153.
27. Guenther H. et al. (2010) Furan in coffee: pilot studies on formation during roasting and losses during production steps and consumer handling. Food Addit Contam, 27:283-290.
28. Chaichi M. et al. (2015) Furanic compounds and furfural in different coffee products by headspace liquid-phase micro-extraction followed by gas chromatography-mass spectrometry: survey and effect of brewing procedures. Food Addit Contam, B8:73-80.
29. Moro S. et al. (2012) Furan in heat-treated foods: formation, exposure, toxicity, and aspects of risk assessment. Mol Nutr Food Res, 56(8):1197-211.
30. EFSA (2011) Update on furan levels in food from monitoring years 2004-2010 and exposure assessment. EFSA Journal, 9(9):2347.
31. Joint FAO/WHO (2011) Food Standards Programme Codex Committee on Contaminants in Food, Discussion Paper on Furan, CX/CF 11/5/13.
32. Food Standard Agency, Public Health England, McCance and Widdowson’s The Composition of Foods, 7th, Cambridge, Royal Society of Chemistry, 2014.
33. Popkin B.M. et al. (2006) A new proposed guidance system for beverage consumption in the United States. AJCN, 83:529-542.
34. Silva A.M. et al. (2013) Total body water and its compartments are not affected by ingesting a moderate dose of caffeine in healthy young adult males. Physiol. Nutr. Metab, 38:6.
35. Kolasa K.M. et al. (2009) Hydration and health promotion. Nutr Today, 44:190-203.