Czy wiesz, że?

Dr hab. n. o zdr. Regina Wierzejska, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie.

Kofeina, z powodu jej wpływu na wydolność organizmu wzbudza duże zainteresowanie osób aktywnych fizycznie. W świetle stanowiska Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego stosowanie tej substancji w dawce 3-6 mg/kg masy ciała, na godzinę przed wysiłkiem pozytywnie wpływa na wytrzymałość, a Australijski Instytut Sportu uważa, że dowody naukowe na takie działanie kofeiny są przekonywujące. 

Dr hab. n. o zdr. Regina Wierzejska, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie.

Badania naukowe z ostatnich 10 lat są podstawą do zmiany dotychczasowych poglądów, o zagrożeniach, wynikających z picia kawy. Zarówno dla pacjentów, jak i lekarzy jednym z najbardziej istotnych od dawna zagadnień jest jej wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Współczesne badania epidemiologiczne wskazują, że nawyk picia kawy nie pociąga za sobą negatywnych skutków kardiologicznych, a może nawet przynosić korzyści. 

Dr hab. n. o zdr. Regina Wierzejska, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie.

Od kliku lat w piśmiennictwie światowym nie tylko zanikają tytuły „Czy kawa szkodzi?”, ale intensywnie przybywa publikacji, o takich nagłówkach, jak: „Kawa dla ochrony serca i długowieczności”, „Kawa to więcej, niż zwykły gorący napój”.

Dr Duane Mellor, asystent na wydziale Dietetyki Uniwersytetu Nottingham w Zjednoczonym Królestwie oraz Przewodniczący Europejskiej Sieci Dietetyków ds. Cukrzycy w obrębie Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Dietetyków (EFAD).

Rozpowszechnienie cukrzycy typu 2 w Europie

Jak pokreślono w najnowszych badaniach Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF), w Europie około 60 milionów ludzi boryka się z cukrzycą, z czego 23.5 milionów to przypadki niezdiagnozowane¹. W 2015 roku odnotowano 627,000 zgonów powiązanych z cukrzycą u osób w wieku 20-79 lat¹. Cukrzyca typu 2 staje się coraz bardziej powszechna i jest związana ze stylem życia, a szczególnie z niezdrową dietą oraz zwiększoną ilością okresów braku aktywności fizycznej, wpływających na zwiększoną liczbę przypadków otyłości. Mając na uwadze te informacje, istotnym jest potwierdzenie, że różne zachowania i pewne wybory mogą pomóc zredukować ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, szczególnie te związane z dietą, którą, przynajmniej w teorii, można względnie łatwo zmienić.

Dr Renata Riha, Konsultant ds. snu i pulmonologii w Royal Infirmary, Edynburg oraz honorowy wykładowca na Uniwersytecie Edynburskim, Zjednoczone Królestwo.

Kawa jest związkiem złożonym i prawdopodobnie jednym z najczęściej badanych składników diety. Zawiera ponad 1000 składników, z czego najbardziej znana jest kofeina. Spożywanie kawy jest zjawiskiem silnie psychologicznym i jest ono często głęboko zakorzenione w codziennym rytuale dnia, a szczególnie poranka, wielu ludzi. W trakcie dyskusji przeprowadzonej na sympozjum dotyczącym kwestii kawy i snu, skupiliśmy się na zależnościach pomiędzy kofeiną, kawą i snem, posiłkując się najnowszymi badaniami naukowymi.

Profesor Chris Seal, profesor technologii żywności i żywienia człowieka, przewodniczący zarządu studiów, Technologia Żywności i Żywienia Człowieka na Uniwersytecie Newcastle, Zjednoczone Królestwo.

Badanie konsumenckie na ponad 4000 ludzi w 10 krajach europejskich przeprowadzone przez Instytut Informacji Naukowej dot. Kawy (ISIC) w celu zrozumienia przekonań, zachowań i wiedzy o kawie oraz zdrowej diecie w Europie sugeruje, że konsumenci nie są przekonani co do potencjalnego pozytywnego wpływu kawy na zdrowie, a informacje z zakresu zdrowej diety nie zawsze są prawidłowo odbierane.

Karen Ritchie, BSc, MPsych, PhD
Kierownik Studiów, Francuski Narodowy Instytut Zdrowia i Badań Medycznych
Profesor honorowy wydziału Zdrowia Publicznego, Imperial College, Londyn

Około 26 milionów ludzi na świecie cierpi na chorobę Alzheimera, co czyni ją najbardziej rozpowszechnioną formą demencji¹. Możliwość wystąpienia choroby Alzheimera drastycznie wzrasta wraz z wiekiem, a około 20% populacji europejskiej będzie miała 65 lat i więcej w 2025 roku². Dane te pokazują, jak pilnym jest znalezienie sposobów na załagodzenie objawów i, ostatecznie, wyleczenie tej choroby. Jednym z głównych problemów współczesnej nauki jest fakt, iż istnieje wiele rodzajów zaburzeń zdolności poznawczych, których wciąż nie możemy opisać; w tym demencja i, przede wszystkim, choroba Alzheimera. To właśnie w takich przypadkach na scenę wychodzą epidemiolodzy. Jedną z możliwości jest porównanie populacji zdrowej i chorej w celu zidentyfikowania genetycznych, biologicznych i środowiskowych czynników ryzyka, zwiększających prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń zdolności poznawczych. W ciągu ostatnich 20 lat zidentyfikowano wiele czynników, które mogą opóźnić pojawienie się choroby – obecnie bada się, czy mogą one zostać użyte w celu zapobiegania takim chorobom. W naszym centrum badawczym w Montpellier, bazując na badaniu obejmującym dużą liczbę uczestników, udało nam się zidentyfikować najistotniejsze, zmienne czynniki, które są powiązane z rozwinięciem się demencji. Niektóre z nich się wyróżniają – szczególnie cukrzyca, depresja, dieta, udary oraz ApoE4, która jest głównym czynnikiem genetycznym. Dieta jest kluczowa i choć jest ona różna w różnych częściach świata, jej międzynarodowym wspólnym elementem często jest spożywanie kawy.

Dr Géraldine Coppin, Uniwersytet Genewski & Szwajcarskie Centrum Badań nad Emocjami, Szwajcaria.

Wstęp 

Choć w wielu badaniach przyjrzano się wpływowi spożywania kawy na fizjologię człowieka, tylko w kilku wzięto pod uwagę możliwe powiązania pomiędzy spożywaniem kawy, nastrojem i emocjami. W najnowszych badaniach w tym zakresie dokonano interesujących odkryć nie tylko w przypadku zdrowej populacji, ale także u badanych cierpiących na depresję – niektóre przykłady opisano poniżej. Na początku tego roku zostałam zaproszona do wzięcia udziału w obradach Instytutu Informacji Naukowej dot. Kawy (ISIC) w sprawie badań związanych z kawą, nastrojem i emocjami. Poniżej streściłam najistotniejsze aspekty tej dyskusji.

Profesor Athanase Benetos, dyrektor naukowy, Towarzystwo Geriatryczne Unii Europejskiej (EUGMS), Francja.

Demografia Europy się zmienia: populacja osób starszych się zwiększa. W raporcie ONZ „Starzenie się populacji światowej” podkreślono, że w 2015 roku było 176.5 miliona osób w wieku 60 lat oraz powyżej i szacuje się, że liczba ta wzrośnie do 217.2 milionów w 2031 roku. Szerzenie informacji o czynnikach diety i stylu życia, które mogą ograniczyć związane z wiekiem obniżenie zdolności poznawczych, pomogłoby zatem polepszyć jakość życia w świetle takich zmian demograficznych.