Kawa na świecie

Początki kawy sięgają starożytnej Etiopii, a początki kawiarni – Imperium Osmańskiego. Jednak od czasów, gdy była egzotyczną nowością, kawa zdołała rozpowszechnić się już na całym globie. Piją ją wszyscy, jak świat długi i szeroki, choć niektórzy w sposób mocno odbiegający od tego, który znamy. Które kraje piją najwięcej kawy, kto jej najwięcej uprawia, a gdzie panują najciekawsze kawowe zwyczaje?

Ile kawy pije się na świecie?

Kawa stała się jednym z najpopularniejszych napojów na świecie. Co roku wypijamy jej na całym globie ok. 400 mld filiżanek,¹ a w samym tylko sezonie 2020/21 skonsumowaliśmy ponad 166 mln worków kawy o pojemności 60 kg, czyli niemal 10 miliardów kilogramów². Najwięcej kawy piją Skandynawowie. Na północy Europy nikt nie pyta gości, na co mają ochotę, tylko od razu przynosi na stół kawę. Pewnie dlatego statystyczny mieszkaniec Finlandii spożywa rocznie aż 12 kg kawy³, podczas gdy Polak tylko 3 kg⁴. Na drugim miejscu po Finlandii jest Norwegia (ok. 10 kg kawy na osobę), potem plasują się kolejno: Islandia, Dania, a pierwszą piątkę zamyka Holandia ze spożyciem ok 8,5 kg kawy na mieszkańca⁵.

Kto jest światowym potentatem kawy?

Kawa uprawiana jest w 80 krajach na świecie, głównie w Ameryce Południowej i Środkowej, na Karaibach, w Afryce i Azji. Tylko w sezonie 2020/21 globalna produkcja kawy wyniosła 10,3 mld kg⁶. Od lat światowym liderem zarówno w uprawach, jak i eksporcie kawy, pozostaje Brazylia, po niej zaś mało kojarzony z kawą Wietnam, a na 3 miejscu Kolumbia⁷. W 2019 roku z Brazylii wyjechało w świat 44,2 mln 60-kilowych worków z ziarnami kawy⁸, głównie gatunku arabica.

Jak się pije kawę w różnych krajach?

Niektóre kraje mają unikalne tradycje związane z parzeniem i piciem kawy. Włosi nie wyobrażają sobie życia bez kilku filiżanek espresso dziennie, a Szwedzi – dnia pracy bez przerwy na kawę, zwanej fika. Ten przyjemny zwyczaj ma integrować współpracowników, a do kawy koniecznie trzeba zjeść bułeczkę z cynamonem. Irlandczycy wymyślili irish coffee, czyli kawę z dodatkiem whisky, a z kolei w Wietnamie można spotkać śniadaniową kawę z pływającym w kubku żółtkiem jaja. Afryka i Bliski Wschód kawę celebrują (tradycyjny etiopski rytuał picia kawy trwa kilka godzin), a z kolei Japończycy lubią złapać kawę w biegu – w tym celu wymyślili kawę w puszkach, sprzedawaną z automatu⁹. Jednak nic nie przebije indonezyjskiej kawy Kopi Luwak: ten specjał to kawa zjedzona i przetrawiona przez cywetę azjatycką. Dopiero po przetrawieniu ziarna kawy podaje się myciu i paleniu, a cena tego specjału to 1000 EUR za kilo.¹⁰

¹ National Coffee Association, The History of Coffee, http://www.ncausa.org/i4a/pages/index.cfm?pageid=68
² Dane z portalu Statista.com https://www.statista.com/statistics/292595/global-coffee-consumption/ [dostęp 4.03.2021 r.].
³ Dane World Atlas, https://www.worldatlas.com/articles/top-10-coffee-consuming-nations.html [dostęp 4.03.2021 r.].
⁴ Kawa.pl, Kawa w liczbach, czyli garść statystyk, https://kawa.pl/artykuly/kawa-w-liczbach-czyli-garsc-statystyk/ [dostęp 4.03.2021 r.].
⁵ Dane World Atlas, dz. cyt.
⁶ International Coffee Organization, Coffee Market Report January 2021, http://www.ico.org/news/cmr-0121-e.pdf [dostęp 4.03.2021 r.].
⁷ Dane serwisu Statista.com, https://www.statista.com/statistics/263311/worldwide-production-of-coffee/ [dostęp 2.03.2021 r.].
⁸ Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_coffee_production [dostęp 4.03.2021 r.].
⁹ National Geographic, https://www.national-geographic.pl/artykul/sprawdzilismy-jakie-zwyczaje-zwiazane-z-kawa-panuja- w-roznych-krajach [dostęp 4.03.2021 r.].
¹⁰ Przyjaciele kawy, https://www.przyjacielekawy.pl/blog/jaka-kawa-jest-najdrozsza-na-swiecie/ [dostęp 4.03.2021 r.].