Spożycie kofeiny przez dzieci

Kofeina jest naturalnym składnikiem kawy, herbaty i ziarna kakaowego, a także jest dodawana do wielu popularnych produktów, takich jak napoje typu cola czy napoje ‘energetyczne’^1-3. Choć kawa jest głównym źródłem kofeiny w diecie dorosłego człowieka, w przypadku dzieci i nastolatków zazwyczaj tak nie jest, gdyż większości z nich nie odpowiada smak tego napoju.

Umiarkowane spożywanie kawy nie ma negatywnego wpływu na ogół populacji dorosłych, jednakże w przypadku dzieci i nastolatków spożywanie dużych ilości kofeiny może mieć niepożądane skutki⁵¹.

Ilość kofeiny spożywanej przez dzieci

Dane zawarte w bazie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności pokazują, że spożycie kawy wśród dzieci jest nieznaczne, a wśród nastolatków bardzo niskie⁵², w związku z czym spożycie kofeiny jest znikome w obydwu tych grupach. Znaleziono natomiast inne źródła kofeiny w ich diecie, takie jak produkty na bazie ziaren kakaowca czy napoje bezalkoholowe. Badania przeprowadzone w USA sugerują, że największa ilość kofeiny spożywanej przez dzieci i nastolatków pochodziła z innych napojów zawierających kofeinę, takich jak napoje ‘energetyczne’^53,54.

W 2008 roku w krajach skandynawskich przeprowadzono dużą i szczegółową ocenę ryzyka wynikającego ze spożywania kofeiny przez dzieci i nastolatków. Autorzy badania oświadczyli, że niewiele dzieci spożywa kawę przed ukończeniem 13 roku życia⁵⁵, natomiast w przeprowadzonym niedawno badaniu populacji austriackiej w ogóle nie wzięto pod uwagę danych dotyczących dzieci / nastolatków poniżej 14 roku życia⁵⁶.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności w swojej opinii naukowej dot. kofeiny zasugerował, że spożycie 3 mg/kg masy ciała dziennie jest wytyczną do obliczenia ilości kofeiny, która nie zagraża zdrowiu dzieci i nastolatków⁴. Zostało także zasugerowane, że dawki kofeiny o wartości 1.4 mg/kg na masę ciała mogą zwiększyć latencję snu i skrócić długość trwania snu w przypadku niektórych dzieci i dorosłych, szczególnie jeśli do spożycia dojdzie niedługo przed zaśnięciem⁴.

Kofeina a zdrowie dzieci

Liczba dostępnych danych na temat kofeiny i zdrowia dzieci jest ograniczona. Jednakże niedawno opublikowany przegląd naukowy dotyczący obecności kofeiny w diecie dzieci i nastolatków wykrył, że większe spożycie kofeiny (>5mg/kg masy ciała dziennie) prowadzi do zwiększonego ryzyka pojawienia się uczucia niepokoju i objawów odstawienia, podczas gdy umiarkowane spożycie kawy (2.5 mg/kg masy ciała dziennie) nie jest wiązane z takimi skutkami ubocznymi i ma wręcz pozytywny wpływ na funkcje poznawcze i sprawność fizyczną według badań przeprowadzonych na osobach dorosłych. Autor badania podkreślił, że należy przeprowadzić więcej prac w celu ustalenia potencjalnego wpływu spożycia kofeiny na zdrowie dzieci, szczególnie pod kątem możliwych długotrwałych skutków regularnego jej spożywania na ich rozwijające się ciało i umysł, a także w celu określenia czy kofeina może mieć korzystny wpływ na czujność i sprawność fizyczną, gdy jest spożywana w sposób umiarkowany⁵⁸.