Badania na pacjentach

Wspomniane wcześniej badania epidemiologiczne spożycia kawy i jej wpływu na serce zostały przeprowadzone na zdrowych badanych. Oprócz tego pojawia się coraz więcej badań, które obejmują osoby chorujące na konkretną chorobę. Oczywistym jest, że wpływ na osoby chore może być inny niż wpływ na osoby zdrowe. Obserwacje te wymagają dalszych badań, gdyż mogłyby wyjaśnić zróżnicowanie wyników niektórych z wyżej opisanych badań epidemiologicznych.

• W Badaniu Następczym Personelu Służby Zdrowia, wyniki pochodzące od 3,497 mężczyzn chorujących na cukrzycę wskazały, że regularne spożywanie kawy jest powiązane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby układu sercowo-naczyniowego i śmierci⁵⁴.
• W szwedzkiej kohorcie analizowano spożywanie kawy i umieralność po przebyciu pierwszego ostrego zawału serca (1,369 badanych i 289 chorych). Spożywanie kawy w trakcie pobytu w szpitalu po przebyciu pierwszego zawału serca było zależne odwrotnie proporcjonalnie do ryzyka wystąpienia zgonu będącego następstwem przebytego zawału⁵⁵.
• W niewielkim włoskim badaniu prospektywno-kohortowym obserwowano 553 pacjentów hipertensyjnych pierwszego stopnia przez okres do 8 lat, z czego u 323 pojawiło się nadciśnienie. Osoby z różnymi genotypami, szczególnie P450-1A2, wykazywały różny stopień ryzyka zachorowania na nadciśnienie związane ze spożywaniem kawy. Osoby mające powolny metabolizm (nosiciele allela *1F) były narażone na ryzyko nadciśnienia związanego ze spożywaniem kawy, w przeciwieństwie do osób mających szybki metabolizm⁵⁶.
• Badanie z 2016 roku, w którym udział wzięło 715 osób chorujących na nadciśnienie wskazało, że osoby spożywające 3 lub więcej filiżanek kawy dziennie miały wyższe 24-godzinne ciśnienie skurczowe niż osoby niepijące kawy. Powiązanie to było podobne wśród osób, które paliły tytoń, miały nadwagę, niską tolerancję na dietę śródziemną czy też hipercholesterolemię.
• Podsumowując, regularne spożywanie kawy jest powiązane z niekontrolowanym ciśnieniem krwi u starszych osób mających nadciśnienie⁵⁷.
• Przeanalizowano powiązanie pomiędzy długotrwałym spożywaniem kawy i przypadkami trwającej 10 lat choroby układu sercowo-naczyniowego pośród pacjentów chorujących na ostre zespoły wieńcowe (ang. ACS) i zasugerowano, że spożywanie 1-2 filiżanki kawy dziennie w porównaniu do niespożywania kawy miało niekorzystny wpływ na przypadki ostrych zespołów wieńcowych. Autorzy badania podsumowali, że zrezygnowanie z picia kawy może być korzystne dla osób z ostrymi zespołami wieńcowymi⁵⁸.
• Metaanaliza zależności dawka-odpowiedź u pacjentów, którzy przeszli ostry zawał serca wskazała, że regularne picie kawy po przebyciu zawału jest związane ze zmniejszeniem ryzyka umieralności⁵⁹.

Oprócz tego przeprowadzono także szereg badań, w tym badań przekrojowych, analizujących spożywanie kawy i kofeiny:

• W niewielkim greckim badaniu przekrojowym porównano 374 pacjentów cierpiących na ostre zespoły wieńcowe do podgrup, które nie miały zaburzonej funkcji skurczowej lewej komory serca. Zaobserwowano, że u osób z normalnym ciśnieniem spożycie kawy w dowolnej ilości było powiązanie ze znacznym zmniejszeniem ryzyka pojawienia się zaburzeń funkcji skurczowej lewej komory serca. U osób z nadciśnieniem ryzyko to było zwiększone u grup spożywających 3 lub więcej filiżanek dziennie⁶⁰. Nie wiadomo jednak do końca, czy taka zależność u osób cierpiących na nadciśnienie była statystycznie istotna.
• W przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii badaniu randomizowanym obserwowano zmienność rytmu zatokowanego u osób po przebytym zawale mięśnia sercowego, które spożywały kawę zawierającą kofeinę lub bezkofeinową przez 5 dni. Spożycie kawy nie zostało powiązane ze szkodliwym wpływem na układ sercowo-naczyniowy w krótkim okresie czasu⁶¹.
• W niewielkim szwedzkim badaniu (15 osób cierpiących na chorobę wieńcową serca i 15 osób w tym samym wieku w grupie kontrolnej) badano przepływ krwi przez mięsień sercowy podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych przed i po zażyciu 200mg kofeiny. Zaobserwowano zmniejszony przepływ krwi przez mięsień serca u osób, które zażyły kofeinę i wykonywały ćwiczenia, a zjawisko to było najsilniejsze w grupie osób chorych. Nie zauważono żadnych zmian u obydwu grup, gdy zażyły kofeinę i odpoczywały⁶².
• Niewielkie badanie porównujące pacjentów zdrowych i cierpiących na chorobę niedokrwienną serca wykazało, że spożywanie dużych ilości kofeiny znacząco poprawiło czynności śródbłonka w każdej z grup i było związane ze zmniejszeniem ilości markerów zakażenia w osoczu krwi⁶³.

Wyniki badań na pacjentach powinny być interpretowane z zachowaniem ostrożności. Ze względu na odwieczną trudność w odnajdywaniu chorych osób chętnych na wzięcie udziału w badaniu, tego typu badania zazwyczaj charakteryzują się dość niską liczbą osób biorących w nich udział. Co więcej, (będące w toku) leczenie pacjenta może wpływać na wyniki badania. Dlatego też wyniki chorych i zdrowych osób biorących udział w badaniu mogą się różnić.