Strefa eksperta

Spożywanie kawy a choroba wieńcowa serca

Ogromna większość badań analizujących powiązania pomiędzy kawą i chorobą wieńcową serca nie znajduje żadnej zależności pomiędzy spożywaniem kawy i chorobą wieńcową serca. Istnieją natomiast różnice pomiędzy badaniami dla zarówno dodatnich, jak i ujemnych statystycznie istotnych zależności. W niektórych badaniach zaobserwowano statystycznie istotne zależności ujemne, szczególnie w przypadku kobiet12,13. Stwierdzono także zależność w kształcie litery U14.

W metaanalizach zasugerowano, że nie istnieje żadne powiązanie pomiędzy chorobami układu sercowo-naczyniowego i spożywaniem kawy lub też zależność ta może mieć ochronne działanie.

  • W przeprowadzonej w 2009 roku metaanalizie 21 prospektywnych badań kohortowych, analizujących spożywanie kawy i chorobę wieńcową serca, wskazano na zróżnicowane wyniki poszczególnych badań kohortowych, gdzie w dwóch badaniach stwierdzono, że istnieje dodatnia korelacja, a w dwóch innych zaobserwowano korelację ujemną zarówno dla grupy pijącej 4-6 filiżanek kawy dziennie, jak i dla osób pijących powyżej 6 filiżanek kawy dziennie12. Ogólnie podsumowanie tej analizy nie wskazało natomiast na żadne statystycznie istotne powiązanie pomiędzy piciem kawy i długotrwałym ryzykiem zachorowania na chorobę wieńcową serca. Co więcej, regularne i umiarkowane spożywanie kawy zostało powiązane ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania u kobiet.
  • W opublikowanej w 2013 roku metaanalizie zasugerowano, że istnieje niewielki wpływ dodatni (5% zmniejszenie ryzyka) spożywania kawy na ryzyko zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego7.
  • W metaanalizie z 2014 roku, która objęła 36 badań, 1,279,804 badanych oraz 36,352 osób cierpiących na choroby układu sercowo-naczyniowego, podsumowano, że spożywanie kawy jest powiązane z niewielkim zmniejszeniem ryzyka zachorowania. Autorzy zaobserwowali 11% zmniejszenie ryzyka przy niewielkiej ilości spożywanej kawy (1.5 filiżanki dziennie) i 7% zmniejszenie ryzyka przy spożywaniu dużych ilości kawy (5 filiżanek dziennie)10.

W wielu badaniach, w których analizowano zależność pomiędzy kawą i chorobą wieńcową serca, zasugerowano, że ogółem nie ma takiego powiązania, a w przypadku umiarkowanego spożywania kawy zaobserwowano nawet działanie ochronne.

  • W japońskim badaniu wzięło udział 37,742 badanych, których losy śledzono przez 10 lat. Stwierdzono w nim 426 zgonów wynikających z chorób układu sercowo-naczyniowego i 2,454 zgonów z różnych powodów. Stwierdzono statystycznie istotną zależność odwrotną pomiędzy spożywaniem kawy i zarówno umieralnością z różnych powodów, jak i umieralnością wynikającą z choroby sercowo-naczyniowej u kobiet. W przypadku mężczyzn nie zaobserwowano takiej zależności13.
  • W holenderskim badaniu obejmującym 37,514 badanych, obserwowanych przez ponad 13 lat, stwierdzono 1,387 przypadków choroby wieńcowej serca. Zaobserwowano zależność w kształcie litery U pomiędzy spożywaniem kawy i nieznacznie zmniejszonym ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej, gdzie najmniejsze ryzyko wystąpiło w grupie osób spożywających 2-3 filiżanki kawy dziennie14.
  • W szwedzkim badaniu obejmującym 37,315 mężczyzn, obserwowanych przez ponad 9 lat, stwierdzono 784 przypadków niewydolności serca. W badaniu tym spożywanie kawy nie zostało powiązane z ryzykiem wystąpienia niewydolności serca, nawet w grupie osób spożywających ponad 5 filiżanek kawy dziennie15.
  • W innym szwedzkim badaniu, stosującym metodę kliniczno-kontrolną zamiast prospektywno-kohortowej, wzięła udział mniejsza ilość badanych (375 przypadków zawału mięśnia sercowego). Zaobserwowano w nim statystycznie istotny dodatni wpływ, jednakże nie w przypadku kawy filtrowanej u mężczyzn. U kobiet nie stwierdzono żadnego statystycznie istotnego wpływu16.