Co wypłukuje kawa z organizmu
Napoje zawierające kofeinę i oddawanie moczu
W badaniu3 analizującym wpływ picia kawy na oddawanie moczu zaobserwowano znaczny wzrost objętości moczu oddawanego przez osoby spożywające kawę, w porównaniu do osób spożywających takie same ilości wody. 41% zwiększenie oddawania moczu w okresie 24 godzin od spożycia kawy zostało zaobserwowane, gdy badani spożyli sześć filiżanek kawy (642 mg kofeiny). Jednakże badani powstrzymali się od spożywania pokarmów i napojów zawierających kofeinę przez 5 dni przed rozpoczęciem badania, co uczyniło ich bardziej podatnymi na jej działanie. W takiej sytuacji można oczekiwać zwiększonego wpływu napojów zawierających kofeinę na organizm.
W innym badaniu4 przeanalizowano wpływ kilku rodzajów napojów zawierających kofeinę na uwodnienie organizmu. Nie wykryto żadnych statystycznie istotnych różnic pomiędzy wpływem kofeiny na różne czynniki nawodnienia, takie jak ilość oddawanego moczu czy zmiana wagi, co oznacza, że stan uwodnienia organizmu nie uległ zmianie. Projekt tego badania był solidny i wzięto w nim pod uwagę wiele czynników.
Przeprowadzony później przegląd literatury naukowej5 wskazał, że intensywne spożywanie kofeiny w dużych dawkach (co najmniej 250-300 mg, co odpowiada ilości kofeiny zawartej w 2-3 filiżankach kawy lub 5-8 filiżankach herbaty) prowadzi do krótkotrwałej stymulacji wydalania moczu u osób, które nie spożywały kofeiny przez okres wielu dni lub tygodni. Odporność na niewielkie i krótkotrwałe działanie moczopędne kofeiny może się natomiast rozwinąć u osób, które regularnie spożywają herbatę lub kawę, i wówczas taki wpływ kofeiny na organizm zostaje zmniejszony. Dawki kofeiny odpowiadające jej ilości zawartej w standardowej porcji spożywanej herbaty, kawy czy gazowanych napojów bezalkoholowych, zdają się nie mieć żadnego działania moczopędnego na organizm
W badaniu obejmującym 59 badanych6, przeanalizowano wpływ kofeiny na możliwe zaburzenie równowagi wodno-elektrolitowej w trzech różnych warunkach. Badani spożyli 3 mg kofeiny na kilogram masy ciała w dniach 1-6. W dniach 7-11 badani spożyli 0 mg, 3 mg lub 6 mg kofeiny na kilogram masy ciała. Nie znaleziono żadnych dowodów wskazujących na odwodnienie u zdrowych, aktywnych fizycznie mężczyzn biorących udział w tym badaniu, niezależnie od dawki spożytej kofeiny.
W opublikowanej w 2013 roku7 podwójnie ślepej, randomizowanej i eksperymentalnej naprzemiennej próbie, zbadano wpływ spożycia umiarkowanych dawek kofeiny (5 mg na kg masy ciała dziennie) na całkowitą wodę ustrojową, wodę pozakomórkową i wodę wewnątrzkomórkową u 30 niepalących mężczyzn w wieku 20-39 lat. Autorzy badania odkryli, że umiarkowane spożywanie kofeiny, odpowiadające 5 filiżankom kawy espresso lub 7 porcjom herbaty, nie wypływa na całkowitą wodę ustrojową ani na rozprowadzanie płynów w organizmie u zdrowych mężczyzn, niezależnie od budowy ciała, aktywności fizycznej i dziennego spożycia wody.
W innym badaniu, opublikowanym w 2014 roku, bezpośrednio oceniono wpływ umiarkowanego spożycia kawy w porównaniu do spożycia takiej samej ilości wody w grupie 50 samotnych mężczyzn. W badaniu zastosowano szereg miarodajnych metod mierzenia uwodnienia organizmu, w skład których wchodziło zmierzenie masy ciała i całkowitej wody ustrojowej organizmu, a także analiza krwi i moczu. Naukowcy nie znaleźli żadnych istotnych różnic w całkowitej wodzie ustrojowej organizmu ani w pomiarach uwodnienia krwi pomiędzy osobami pijącymi kawę i wodę. Nie stwierdzono też żadnych różnic w objętości moczu w okresie 24 godzin od spożycia kofeiny ani w stężeniu moczu pomiędzy tymi dwoma grupami8.
Napoje zawierające kofeinę, a spożywanie płynów
W Stanach Zjednoczonych grupa naukowców stworzyła inicjatywę o nazwie Beverage Guidance Panel, której celem jest regularne analizowanie literatury naukowej9 dotyczącej napojów oraz dostarczanie konsumentom wskazówek dot. wpływu napojów na zdrowie.
Według autorów tej inicjatywy, spożywanie kofeiny w ilości do 500 mg dziennie (odpowiednik ilości kofeiny znajdującej się w około 5 standardowej wielkości filiżankach kawy) nie prowadzi do odwodnienia organizmu.
W pewnym badaniu1, zaprezentowanym na konferencji w Ameryce Północnej, stwierdzono, że spożywanie różnorodnych napojów zawierających kofeinę, w tym kawy, może przyczyniać się do dostarczenia organizmowi jego dziennego zapotrzebowania płynów.