Kawa a zaburzenia czynności żołądka

Niestrawność 
Niestrawność to termin obejmujący grupę objawów, w skład których wchodzą utrudnienia procesu trawienia, ból i uczucie dyskomfortu w górnej części przewodu pokarmowego. Dostępne badania nie wskazują na żadne powiązanie pomiędzy spożywaniem kawy i niestrawnością.

• W badaniu analizującym objawy zaburzenia czynności przewodu pokarmowego i spożycie alkoholu, kawy oraz palenie tytoniu, w którym udział wzięło 500 osób, wskazują, że 38% ludzi łączy spożycie kawy z niestrawnością¹.
• Dalsze badania przeprowadzone na tej grupie badanych wskazały jednak na brak powiązań pomiędzy piciem kawy i wystąpieniem niestrawności², podczas gdy palenie tytoniu zarówno wśród osób palących, jak i osób, które przestały palić, było silnie powiązane z niestrawnością³.
•  Dwa inne badania także nie znalazły powiązań pomiędzy spożywaniem kawy i niestrawnością^4,5.
• W brytyjskim badaniu przekrojowym, obejmującym 8,407 badanych, także zasugerowano, że nie ma powiązania pomiędzy spożywaniem kawy i niestrawnością, stwierdzono natomiast istotną zależność pomiędzy obecnością bakterii Helicobacter pylori (H. pylori) i niestrawnością.⁶

Refluks żołądkowo-przełykowy (ang. GERD - gastro-esophageal reflux disease)

Refluks żołądkowo-przełykowy to nieprzyjemna choroba refluksowa, powodowana przez nawracanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. Sugeruje się, że najczęstszym powodem wystąpienia tej dolegliwości jest spożywanie ostrej lub zawierającej tłuszcz żywności, a także nadmierne objadanie się⁷. Zasugerowano, że w niektórych przypadkach kawa także może powodować wystąpienie refluksu żołądkowo-przełykowego. Nie ma jednak dowodów na potwierdzenie, że spożywanie kawy wpływa na objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Osoby cierpiące na opisane wyżej dolegliwości często i tak samodzielnie regulują swoją dietę zależnie od tego, na co się wrażliwe, a niektórzy pacjenci mogą zdecydować się na ograniczenie spożywania kawy.

• W badaniu przeprowadzonym w Holandii badano refluks przy pomocy cewnika umieszczanego w przełyku badanych w grupie eksperymentalnej i kontrolnej³. Wyniki pokazały, że kawa miała wpływ wtedy, gdy spożyto ją na pusty żołądek. Natomiast w przypadku badanych, którzy spożyli kawę po zjedzeniu całego posiłku, wpływ na refluks był mały. Kawa nie miała wpływu na inne czynniki związane z refluksem, takie jak czynności zwieracza przełyku. Naukowcy stwierdzili, że kawa nie wpływa na ryzyko wystąpienia refluksu żołądkowo-przełykowego u osób zdrowych.
• Duże badanie kontrolne pacjentów, przeprowadzone w Norwegii na 3,153 osobach cierpiących na chorobę refluksową i 40,210 osobach w grupie kontrolnej, analizowało powiązania pomiędzy refluksem i czynnikami związanymi ze stylem życia badanych⁸. Palenie tytoniu i spożywanie dużych ilości soli zdawały się mieć największy wpływ.  Naukowcy zasugerowali, że spożycie kawy i chleba bogatego w błonnik wraz z regularną aktywnością fizyczną zmniejszają ryzyko wystąpienia refluksu żołądkowo-przełykowego.
• Inne badanie, analizujące czynniki związane ze stylem życia i wystąpieniem refluksu u bliźniaków, wskazało, że wysoki wskaźnik masy ciała (BMI), palenie tytoniu i brak aktywności fizycznej w pracy były czynnikami ryzyka wystąpienia częstych objawów choroby refluksowej⁹. Żadne czynniki żywieniowe, w tym spożycie kawy, nie są z tym powiązane, a w przypadku mężczyzn spożycie więcej niż siedmiu filiżanek kawy dziennie zostało powiązane ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia refluksu. 
• Przeprowadzony w 2006 roku przegląd 16 badań¹⁰, w którym oceniano rolę czynników związanych ze stylem życia w wystąpieniu refluksu, wskazał, że zmiana nawyków żywieniowych, w tym spożycia kawy, nie wpływa na objawy refluksu kwaśnego. W przeprowadzonej później metaanalizie także nie stwierdzono żadnych powiązań pomiędzy spożywaniem kawy i wystąpieniem refluksu żołądkowo-przełykowego¹¹.
• Badania przeprowadzone we Włoszech¹² i Australii¹³ także nie wskazały na żaden wpływ spożycia kawy na ryzyko wystąpienia refluksu żołądkowo-przełykowego.
• W jednym badaniu zasugerowano, że spożywanie kawy bezkofeinowej w porze śniadaniowej zmniejsza refluks kwaśny¹⁴, jednakże zależność ta nie została potwierdzona w innych badaniach, w związku z czym nie można wyciągnąć żadnych wniosków.

Wrzody żołądka

Wrzody żołądka to ubytki w błonie śluzowej żołądka, powodujące ból i uczucie dyskomfortu. Jak dotąd łączono kawę z ryzykiem wystąpienia wrzodów żołądka, jednakże w najnowszych badaniach skoncentrowano się na zrozumieniu roli bakterii Helicobacter pylori (H. pylori) w ich powstawaniu. Badania analizujące czynniki ryzyka wystąpienia wrzodów żołądka wskazują, że kawa nie jest już uznawana za czynnik ryzyka.

• W holenderskim badaniu kohortowym 2,416 osób, badanych pod względem czynników ryzyka wystąpienia wrzodów żołądka, stwierdzono, że bakteria H. pylori, palenie tytoniu i korzystanie ze środków uspokajających są czynnikami ryzyka wystąpienia tej choroby. Spożywanie kawy nie zostało uznane za czynnik ryzyka¹⁵.
• W przeprowadzonym w 2012 roku badaniu przekrojowym na 8,013 zdrowych badanych w Japonii¹⁶ stwierdzono, że nie ma zależności pomiędzy spożywaniem kawy i ryzykiem wystąpienia wrzodów żołądka.

Zapalenie błony śluzowej żołądka

Zapalenie błony śluzowej żołądka to niewielkie zapalenie ściany żołądka, które zazwyczaj pozostaje niezauważone, jednakże w przypadku ostrego przebiegu tej choroby może dojść do powstania wrzodów i osoba chora zaczyna wówczas odczuwać ból.

• W prospektywnym badaniu kohortowym, przeprowadzonym na 47,806 mężczyznach, stwierdzono 138 nowych przypadków zachorowania na wrzody po sześciu latach. Nie zaobserwowano żadnego związku pomiędzy tą chorobą, a spożyciem kawy czy paleniem tytoniu lub spożywaniem alkoholu¹⁷.

Pacjenci cierpiący na bolesne zapalenie błony śluzowej żołądka często unikają pewnych rodzajów pokarmów i napojów jeśli powodują one u nich uczucie dyskomfortu, w ten sposób ograniczając dolegliwości choroby.

Nowotwór żołądka

W przeprowadzonych jak dotąd badaniach nie znaleziono żadnych dowodów na istnieje zależności pomiędzy spożywaniem kawy i ryzykiem wystąpienia nowotworu żołądka. W 2016 roku Międzynarodowa Agencja do Badań nad Rakiem (IARC) przeprowadziła przegląd dostępnych danych naukowych i nie znalazła żadnego oczywistego powiązania pomiędzy spożywaniem kawy i ryzykiem wystąpienia nowotworów, w tym nowotworu żołądka¹⁸.

• Przeprowadzony wcześniej przegląd systematyczny i metaanaliza 23 badań nie wskazała na żadne powiązania pomiędzy spożyciem kawy i ryzykiem zachorowania na nowotwór żołądka¹⁹.

Więcej szczegółowych informacji na ten temat można znaleźć w sekcji „Nowotwory” tutaj.