Spożywanie kawy a ciśnienie krwi

Choć nie poznano jak dotąd szczegółów zależności pomiędzy kawą i ciśnieniem krwi, wyniki badań wskazują ogółem, że regularne spożywanie napojów zawierających kofeinę nie prowadzi do zwiększonego ryzyka nadciśnienia.

Przeprowadzony w 2008 roku szczegółowy przegląd badań został podsumowany stwierdzeniem, że dane z badań przekrojowych wskazują na odwrotnie proporcjonalną zależność liniową lub zależność w kształcie litery U pomiędzy regularnym spożywaniem kawy i ciśnieniem krwi u różnych populacji³⁰. Autorzy sugerują, że badania prospektywne dostarczają dowodów na działanie ochronne spożywanej kawy (4 lub więcej filiżanek dziennie) przeciwko nadciśnieniu, szczególnie u kobiet. Co więcej, ryzyko wystąpienia nadciśnienia może być większe u osób niepijących kawy.

Randomizowane badania kontrolowane, z których większość trwa raczej krótko (1-12 tygodni), wskazały, że spożywanie kawy w ilości 5 filiżanek dziennie powoduje niewielkie podniesienie ciśnienia krwi (1-2 mmHg) w porównaniu do braku spożycia kawy lub spożywaniu kawy bezkofeinowej.

• W przeprowadzonym w 2011 roku przeglądzie 5 badań stwierdzono, że podawanie 200-300 mg kofeiny wytworzyło średnie podniesienie ciśnienia skurczowego o 8.1 mmHg i ciśnienie rozkurczowego o 5.7 mmHg. Zwiększenie ciśnienia krwi zostało zaobserwowane w ciągu pierwszej godziny od spożycia kofeiny i trwało 3 godziny. Niemniej jednak w badaniach przeprowadzonych na przestrzeni 2 tygodni nie zaobserwowano wzrostu ciśnienia krwi po spożyciu kawy. Autorzy stwierdzili, że u osób chorujących na nadciśnienie, spożywanie kofeiny może prowadzić do krótkotrwałego i ostrego wzrostu ciśnienia krwi. Dostępne obecnie dowody nie wskazują na zależność pomiędzy długotrwałym spożywaniem kawy i zwiększeniem ciśnienia krwi czy pomiędzy regularnym spożywaniem kawy i zwiększonym ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego u osób cierpiących na nadciśnienie³¹.
• Metaanaliza zależności dawka-odpowiedź, obejmująca 172,567 badanych i 37,135 osób chorujących na nadciśnienie, wskazała na istnienie odwrotnej krzywej w kształcie litery J, ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia przy spożyciu do 3 filiżanek kawy dziennie i zmniejszonym przy spożyciu większej ilości kawy. Wyniki badań sugerują, że regularne spożycie kawy w ilości >3 filiżanki kawy dziennie nie jest powiązane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia w porównaniu ze spożyciem <1 filiżanki kawy dziennie. Zaobserwowano jednak nieznacznie zwiększone ryzyko powiązane z niewielkim do umiarkowanego spożyciem kawy w ilości 1 do 3 filiżanek kawy dziennie³². 
• Duże badanie prospektywne wskazuje, że spożywanie zarówno napojów zawierających kofeinę, jak i samej kofeiny nie może być powiązane ze średnią wartością ciśnienia skurczowego czy rozkurczowego, ale spożywanie kawy bezkofeinowej może być powiązane z małym, ale nieistotnym zmniejszeniem średniej wartości ciśnienia rozkurczowego. Spożywanie kawy zawierającej kofeinę, kawy bezkofeinowej i kofeiny nie zostało powiązane z ryzykiem wystąpienia nadciśnienia. Podsumowując, wyniki te wskazują, że kawa zawierająca kofeinę, kawa bezkofeinowa i kofeina nie są czynnikami ryzyka nadciśnienia u kobiet po menopauzie³³.

W przeprowadzonym w 2012 roku badaniu analizowano zróżnicowanie wpływu spożycia kofeiny na ciśnienie krwi, sugerując, że w porównaniu do kawy bezkofeinowej, kawa zawierająca kofeinę jest powiązania ze znacznym podniesieniem ciśnienia krwi. Autorzy badania sugerują, że zróżnicowanie w ostrej odpowiedzi ciśnienia krwi na kawę może być częściowo spowodowane przez polimorfizm receptora adenozyny A2A o podłożu genetycznym i receptorów alfa-2-adrenergicznych³⁴.