O kawie

Gatunki i rodzaje kawy

Kawa ma wiele twarzy i tyleż sposobów przyrządzania. Choć mówi się o niej po prostu „kawa”, nie istnieje jednak kawa, ale różne rodzaje kaw, zależnie od gatunku czy sposobu parzenia. Oto krótki przewodnik po gatunkach i rodzajach kawy.

Bogactwo kawy – gatunki

Pod względem gatunkowym kawę dzielimy na 2 zasadnicze rodzaje:

  • arabika – najpopularniejsza i najbardziej rozpowszechniona kawa na świecie. Jest pełna, aromatyczna, o niskiej zawartości kofeiny. Uprawa arabiki wymaga specyficznych warunków (jej krzewy najlepiej rosną na wysokościach), dlatego arabika jest droższa niż robusta;

  • robusta – jest bardziej odporna na warunki pogodowe niż arabika, dlatego kosztuje nieco mniej niż ona. Jako tańsza, robusta częściej trafia do kawowych mieszanek. Jej najważniejszy walor to moc – robustę docenią osoby, które potrzebują większego zastrzyku energii.

Rodzaje kawy: od ziarnistej do rozpuszczalnej

Kawę można kupić zarówno w formie ziaren do samodzielnego zmielenia, jak też już zmieloną przez producenta, a nawet w formie instant.

  • Kawa ziarnista – pełne ziarna kawy, które po zebraniu poddano suszeniu, łuskaniu, oczyszczaniu i paleniu. W zależności od temperatury i długości palenia, ziarna nabierają mniej lub bardziej intensywnych aromatów.

    Więcej o paleniu kawy tutaj.

  • Kawa mielona – ziarna kawy rozdrobnione przez producenta. W zależności od grubości mielenia, kawa mielona ma różne właściwości, a stopień zmielenia wpływa też na jej przeznaczenie.
    Np. kawa drobno mielona jest polecana do ekspresów ciśnieniowych, kawa średnio mielona do kawiarki, z kolei grubo mielona świetnie nadaje się do ekspresów przelewowych, których mechanizm sprawia, że woda przesącza się przez nią wolniej, wydobywając maksimum aromatu.

  • Kawa rozpuszczalna (kawa instant) – najwygodniejsza i najszybsza w przygotowaniu forma kawy. Powstaje z palonych i mielonych ziaren kawowca, które są następnie zalewane wodą dla wydobycia smaku i aromatu kawy, osuszane w procesie liofilizacji lub suszenia rozpyłowego i pakowane w słoiki lub torebki.

Ciekawe fakty o kawie

Jak powstaje kawa rozpuszczalna? By uzyskać formę kawy instant, ziarna kawy poddawane są suszeniu: albo tzw. rozpyłowemu, albo liofilizacji. Na czym polegają te procesy?

Suszenie rozpyłowe – tu ekstrakt kawy jest rozpylany w kierunku strumienia gorącego powietrza na szczycie wysokiej, walcowatej wieży. Krople ekstraktu schną tak szybko, że zamieniają się w drobiny proszku jeszcze zanim opadną na dno. Proszek jest dalej formowany w granulki, które mają ułatwić dawkowanie i rozpuszczanie kawy. Suszenie rozpyłowe jest szybkie, więc pozwala zachować maksimum smaku i aromatu kawy.

Liofilizacja – tu ekstrakt kawy zostaje zamrożony do temperatury około -40°C. Cząstki wody zamieniają się w lód, który usuwa się następnie w specjalnej komorze z niskim ciśnieniem, dzięki procesowi sublimacji (bezpośredniego przejścia ciała stałego w stan gazowy). Powstałe w ten sposób granulki kawy zachowują wysokie walory smakowe.