Możliwe mechanizmy działania
Rola kofeiny
Statystycznie istotna, odwrotnie proporcjonalna zależność pomiędzy spożywaniem kawy i ryzykiem wystąpienia objawowej kamicy żółciowej (lub innej choroby pęcherzyka żółciowego) została zaobserwowana tylko w przypadku spożywania kawy zawierającej kofeinę, ale nie w przypadku kawy bezkafeinowej5,6, co wskazuje, że kofeina ma korzystny wpływ na powstrzymanie rozwoju tej choroby.
Inne składniki kawy
Z drugiej strony, niewielkie badanie10 pokazało, że spożycie 165 ml (jedna duża filiżanka) regularnej kawy podniosło stężenie cholecystokininy** w osoczu krwi i doprowadziło do obkurczenia pęcherzyka żółciowego. Takie zjawisko zaobserwowano zarówno w przypadku kawy zawierającej kofeinę, jak i kawy bezkofeinowej10. W przypadku kawy bezkofeinowej, takie działanie zazwyczaj było nieznacznie mniejsze, ale nie różniło się pod względem znaczenia statystycznego od kawy zawierającej kofeinę. Oznacza to, że składniki kawy inne niż kofeina także mogą odgrywać ważną rolę.
Możliwym jest, że we wczesnym stadium choroby kawa i kofeina zapobiegają albo spowalniają rozwój kamicy żółciowej, lub opóźniają pojawienie się objawów. W takim przypadku obkurczanie pęcherzyka żółciowego ma najprawdopodobniej korzystny wpływ. Jednak w momencie, gdy pojawiają się symptomy objawowej kamicy żółciowej, dalsze obkurczanie pęcherzyka żółciowego, wynikające ze spożywania kawy lub kofeiny, może prowadzić do pogorszenia objawów.
Różnice zaobserwowane w zależności pomiędzy spożyciem kawy i występowaniem niezdiagnozowanej (~bezobjawowej) oraz zdiagnozowanej (~objawowej) choroby pęcherzyka żółciowego9 sugerują, że kawa i kofeina pełnią podwójną rolę. Innymi słowy, osoby cierpiące na objawową kamicę żółciową będą raczej samodzielnie zmniejszać ilość spożywanej kawy jako skutek ich objawów niż doświadczać bardziej dokuczliwych objawów z powodu zmniejszenia ilości spożywanej kawy.