Kawa może zmniejszać ryzyko zespołu metabolicznego (przegląd najnowszych badań)
W raporcie zatytułowanym „Kawa i zespół metaboliczny: przegląd najnowszych badań” („Coffee and Metabolic Syndrome: A review of the latest research”) podkreśla się potencjalną rolę spożycia kawy w zmniejszeniu ryzyka rozwoju zespołu metabolicznego (ZM), tj. współwystępowaniem kilku czynników ryzyka sercowo-naczyniowego takich jak insulinooporność, nadciśnienie i otyłość.
Szacuje się, że schorzenie to dotyka ponad miliard ludzi na całym świecie [1]. Występowanie ZM zwiększa ryzyko dolegliwości sercowo-naczyniowych, w tym choroby wieńcowej i udaru [1].
Raport stanowi podsumowanie badań omówionych podczas sympozjum satelitarnego prowadzonego przez Instytut Informacji Naukowych na temat Kawy (Institute for Scientific Information on Coffee, ISIC) w ramach XIII Europejskiej Konferencji Żywieniowej zorganizowanej przez Federację Europejskich Towarzystw Żywieniowych (FENS) w Dublinie (Irlandia).
Podczas sympozjum doc. Giuseppe Grosso przedstawił wyniki własnych badań naukowych dotyczących związku pomiędzy spożyciem kawy a ZM prowadzonych w kohortach polskiej i włoskiej. Opisał ponadto potencjalne mechanizmy leżące u podstaw tej odwrotnej zależności. Jego badania wskazują, że mogą w niej uczestniczyć zawarte w kawie polifenole, w szczególności kwasy fenolowe i flawonoidy [2, 3]. Doc. Grosso przedstawił również wyniki badań wskazujące, że umiarkowane spożycie kawy ma związek z obniżeniem zapadalności na choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory i cukrzycę typu 2 oraz na śmiertelność ze wszystkich przyczyn [4, 5, 8, 9, 10].
Prof. nadzw. Estefania Toledo opisała metaanalizy uwzględniające związek pomiędzy spożyciem kawy a ZM i omówiła pracę w kohorcie śródziemnomorskiej. Jej badania prowadzone w kohorcie SUN (Seguimiento University of Navarra) objęły 22 tys. osób, ze szczególnym uwzględnieniem podziału na kawę z kofeiną i bezkofeinową [6]. Wyniki wykazują, że umiarkowane spożycie kawy (1–4 filiżanek dziennie) wiąże się z obniżeniem ryzyka ZM, jednak dalsze zwiększanie spożycia pozostaje bez wpływu. Zostało to wykazane zarówno dla kawy zawierającej kofeinę, jak i bezkofeinowej [6].
Najważniejsze wyniki badań, na które zwrócono uwagę w raporcie:
- Metaanalizy wykazały, że spożywanie 1–4 filiżanek kawy dziennie wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem ZM w badaniach obserwacyjnych [2, 3].
- Wyniki badań wskazują również na istnienie odwrotnej zależności pomiędzy spożyciem kawy a występowaniem określonych elementów ZM, tj. cukrzycy typu 2 i nadciśnienia [5, 6, 8, 9, 10]. Związki z otyłością są mniej wyraźne [11].
- Istnienie odwrotnej zależności pomiędzy spożyciem kawy a zespołem metabolicznym wykazano zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn [5, 7, 10].
- Metaanalizy wskazują, że umiarkowane spożycie kawy z kofeiną lub bezkofeinowej może wiązać się ze zmniejszeniem ryzyka zespołu metabolicznego [6].
- Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań w celu lepszego wyjaśnienia mechanizmów leżących u podstaw tych zależności. Obecnie znaczenie polifenoli, a w szczególności kwasu hydroksycynamonowego, wydaje się warte odnotowania [2, 3].
Aby zapoznać się z raportem „Kawa i zespół metaboliczny: przegląd najnowszych badań”, należy kliknąć tutaj.
Aby zapoznać się z pełnym przeglądem danych na temat kawy i cukrzycy typu 2, należy kliknąć tutaj.
Uwagi redakcyjne
- Za umiarkowane spożycie uważa się 3–5 filiżanek kawy dziennie, zgodnie z zaleceniami przeglądu na temat bezpieczeństwa kofeiny Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) [12]. W przeglądzie tym wykazano, że umiarkowane spożycie kofeiny w ilości ok. 400 mg dziennie może stanowić element zdrowej zrównoważonej diety i aktywnego stylu życia.