DLA MEDIÓW

Najnowsze wyniki badań na temat wpływu kawy na wyniki w sporcie

Choć kawa to stały element dnia wielu osób, rzadko bywa kojarzona z wakacyjnym wypoczynkiem. Podczas fali upałów, która właśnie przechodzi przez Polskę, chętniej niż po małą czarną sięgamy po napoje chłodzące. Powinniśmy jednak również i kawę uwzględnić w naszej diecie, choćby dlatego, że pomaga ona pokonać ospałość i zwiększyć koncentrację w gorące dni. Dlaczego jeszcze warto pić kawę latem?

Kawa jest nie tylko popularnym napojem, ale też częstym tematem badań naukowych. Zainteresowanie nią nie słabnie od lat: eksperci biorą pod lupę jej kolejne właściwości i dowodzą prozdrowotnego działania. Odkrywcze doniesienia na temat kawy płyną do nas ostatnio z całego świata. Oto przegląd tych najnowszych, opublikowanych w 2021 i 2022 roku.

Wokół kawy przez lata narosło wiele mitów. Część z nich jest wyniesiona jeszcze z czasów PRL-u, kiedy kawa często towarzyszyła papierosom i podejrzewano, że może nawet wywoływać wrzody żołądka. Jednak wieloletnie badania naukowe wykazały, że kawa ma wręcz prozdrowotne właściwości, a regularne, umiarkowane picie kawy wspiera profilaktykę wielu chorób cywilizacyjnych. Trzy–pięć filiżanek dziennie powoduje, że spada m.in. ryzyko zachorowania na cukrzycę, niektóre nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Dlatego kawę określa się dziś mianem „wschodzącej gwiazdy profilaktyki” i porównuje do zażywanej profilaktycznie aspiryny.

Naukowcy, którzy obserwują wpływ diety na oczekiwaną długość życia, odkryli, że dzięki czarnej kawie, możemy zyskać dodatkowe lata¹. W jaki sposób? Umiarkowana konsumpcja czarnego napoju może według badaczy zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu niektórych chorób. Zauważono powiązania między spożywaniem kawy a niższym ryzykiem śmiertelności na skutek chorób przewodu pokarmowego² czy sercowo-naczyniowych^3,4, a także niektórych nowotworów⁵.

Coraz więcej publikacji naukowych donosi o prozdrowotnym działaniu kawy. Miłośnicy małej czarnej mogą sięgać po kawę kilka razy dziennie¹. Czy również kobiety w ciąży i karmiące piersią? Okazuje się, że tak, jednak w znacznie ograniczonej ilości – do maksymalnie 1-2 filiżanek w ciągu dnia.

Infografika programu „Kawa i zdrowie”

Po kawę sięgamy dla chwili przyjemności i dla pobudzenia. Pomaga nam skupić się na pracy i utrzymać uwagę podczas długiej jazdy samochodem. Popularne mity wywołują jednak obawy o to, że zbyt częste picie czarnego napoju spowoduje uszczerbek na naszym zdrowiu. Na pomoc spieszą nam naukowcy, którzy przedstawiają wyniki badań z licznymi dowodami na pozytywny wpływ kawy na nasz organizm. Poznajmy najważniejsze fakty o kawie i zdrowiu.

Trudno dyskutować z pobudzającymi właściwościami kawy, ale ten, kto pije ją wyłącznie dla lepszej koncentracji, naprawdę wiele traci. Kawa to przecież napój, którym można się delektować! Dzięki bogatym aromatom sama w sobie stanowi ucztę dla zmysłów, a w połączeniu z różnymi dodatkami przeobrazi się w pyszny deser. Przedstawiamy kilka pomysłów na kawę w zimowym wydaniu, a także wyjaśniamy, dlaczego warto pić kawę akurat zimą.

Dawniej sprawa była prosta: kawę mieloną zalewało się wrzątkiem w szklance lub na zachodnią modłę – rozpuszczalną parzyło w kubku. Dziś, gdy mamy dostęp do kaw z całego świata, a kawiarnie serwują ich najróżniejsze rodzaje, aż trudno nadążyć za kawowymi nowinkami. Zebraliśmy więc 5 trendów ze świata kawy, które pozwolą Wam być z nią na bieżąco, a nawet zabłysnąć w rozmowie z niejednym baristą.

Ktoś zapytany o miejsce kawy w bożonarodzeniowych rytuałach, od razu pomyśli o torebce ziaren jako podarunku czy o filiżance rozgrzewającego naparu, wypijanej po świątecznym obiedzie. Jednak czarny napój wpisany jest w świąteczne tradycje o wiele mocniej. W różnych zakątkach świata to kawa wywołuje ducha świąt – zdobiąc mieszkanie, gromadząc członków społeczności czy będąc składnikiem znanych od wieków potraw.

W naszych wyborach żywieniowych smak jest jednym z najczęściej wymienianych czynników, które decydują o tym, co kupujemy. Coraz więcej ludzi ma świadomość zależności pomiędzy zdrowiem, a tym, czym się odżywiają, jednak w dużej mierze deklaratywnie. Do zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych może skłonić nas troska o własne zdrowie. Co zrobić, żeby to nie musiały być konkretne porady lekarza w sytuacji choroby? Odpowiedzi na to i wiele innych pytań poszukujemy z Prof. dr hab. Krystyną Gutkowską, Dyrektor Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Średnia długość życia w Polsce rośnie, a wraz z nią nasza świadomość. Wiemy już, jak dbać o zdrowie, by dłużej zachować sprawność, nie potrafimy jednak zatrzymać starzenia się mózgu. Naukowcy wciąż szukają sposobu na spowolnienie zmian neurodegeneracyjnych i spore nadzieje pokładają między innymi w kawie. Wyniki analiz badaczy z 2021 roku potwierdzają, że umiarkowane picie kawy może nas wesprzeć w ochronie przed starczymi zmianami w mózgu.

Choć o jesieni życia często myślimy z sympatią, późny wiek to czas, gdy rośnie ryzyko wielu chorób. Listę tych, które szczególnie zagrażają nam po sześćdziesiątce, otwierają choroby sercowo-naczyniowe. Są na niej także cukrzyca, depresja, demencja, jak również utrata słuchu, problemy ze wzrokiem czy płucami1. Części z nich nie będziemy w stanie powstrzymać, ale innym możemy zapobiegać, pijąc codziennie kawę – potwierdza prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz z III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WL WUM.

Informacja o tym, że kawa należy do produktów o walorach prozdrowotnych, budzi coraz mniejsze zdziwienie. Kolejne dowody naukowe potwierdzają zależność między spożyciem kawy a prewencją chorób, w tym Alzheimera. Coraz więcej wiadomo na temat ochronnego wpływu kawy na serce, nerki czy jej powiązań ze zmniejszoną zachorowalnością na liczne nowotwory. W listopadzie, miesiącu świadomości cukrzycy, warto wspomnieć o możliwej pozytywnej roli kawy w zapobieganiu rozwoju tego schorzenia.

Nie znamy panaceum na choroby cywilizacyjne. Nie istnieje również uniwersalna recepta na długowieczność. Jeśli jednak zależy nam na dobrym zdrowiu, warto podpatrywać, jak dbają o nie najzdrowsze narody. Zaliczani do takich Włosi i Skandynawowie są aktywni fizycznie, a ich dietę stawia się za wzór. Co ciekawe, piją także sporo kawy.

Jak we wszystkich innych dziedzinach, tak i w dietetyce trendy zmieniają się na przestrzeni lat. Dzięki nowym badaniom naukowym niektóre produkty spożywcze trafiają na listę zakazanych, a inne wracają do łask. Koronnym przykładem jest tu kawa: dawniej uważana za używkę, dziś obecna w oficjalnych zaleceniach żywieniowych. Odkąd potwierdzono, że jej umiarkowane spożycie może mieć korzystny wpływ na zdrowie, kawa na stałe zagościła na tzw. Talerzu Zdrowego Żywienia. Skąd się na nim wzięła?

400 miliardów filiżanek , ponad 166 milionów 60-kilowych worków , nawet do 12 kg na osobę – tyle kawy konsumujemy w skali świata każdego roku. Pita już w starożytności, uwielbiana pod każdą szerokością geograficzną, 1 października kawa obchodzi swoje święto. Z okazji Międzynarodowego Dnia Kawy chcemy Wam opowiedzieć o kawie od nieco innej strony.

Mało który napój budzi tyle kontrowersji, co kawa. Wokół kawy narosło już tak wiele mitów, że prawdę na jej temat trudno czasem odróżnić od kłamstw. Nam z pomocą przychodzą eksperci. Zapytaliśmy gastroenterologa, specjalistkę ds. żywienia, kardiologa i neuropsycholog kliniczną, czy kawa jest zdrowa i jak wpływa na nasz organizm. Sprawdźcie, co nam powiedzieli.

Co piąty mieszkaniec Unii Europejskiej ma 65 lat i więcej. Oznacza to, że niemal 100 milinów ludzi na naszym kontynencie mierzy się z wyzwaniami późnego wieku. Wśród nich znajduje się wiele rodzajów zaburzeń zdolności poznawczych, w tym choroba Alzheimera. Schorzenie to dotyka już 5 proc. osób w tym wieku¹. Przewiduje się, że populacja osób starszych będzie rosła, co prawdopodobnie będzie równoznaczne ze wzrostem liczby osób cierpiących na chorobę Alzheimera². Nie dziwi więc zwiększony wysiłek naukowców w celu poszukiwania czynników mogących przedłużać sprawność umysłową. Jedynym z nich, szczególnie przykuwającym uwagę badaczy, jest kawa.